Aangeboren of aangeleerd…

Ongetwijfeld heb je al veel van deze discussie gehoord: wat is aangeboren, wat is aangeleerd? En als er al zo veel aangeboren is, waarom doen we dan nog ons best als ouder als alles toch al vastgelegd is in de genen?

Tijd om deze mythe te ontkrachten. Oké, er is steeds meer onderzoek dat aantoont dat niet alleen ziektes, maar ook het karakter vastligt in de genen, maar dat wil zeker niet zeggen dat de opvoeding van geen enkel belang is. Sterker nog, het belang van de opvoeding lijkt juist groter te worden doordat we weten dat er al zo veel in de genen vastligt… Het gaat namelijk om die paar procent die nog niet vastligt. Die maakt het verschil. Die maakt of een kind gelukkig is of ongelukkig. Of een persoon later succesvol is of niet. En die paar procent… die beïnvloeden jij en de omgeving van je kindje.

Aangeboren

Met de term aangeboren bedoelen we alle erfelijke karakteristieken die de ontwikkeling beïnvloeden. Verreweg de meeste aangeboren eigenschappen maken ons als persoon niet uniek. Denk maar aan de mogelijkheid om te leren lopen, je handen te gebruiken, te communiceren door taal. Al dit soort eigenschappen zijn aangeboren en maken dat we een mens zijn. Niets unieks. Dan soorten er nog de eigenschappen die ons wel uniek maken. Deze genen zorgen voor de verschillen tussen mensen. Denk hierbij aan het uiterlijk, maar ook aan het temperament van een kind, de manier waarop een kind op emoties reageert, hoe een kind op zijn eigen impulsen reageert. (Rothbart, Ahadi, & Evans, 2000; D. C. Rowe, Almeida, & Jacobson, 1999). Ook de manier waarop en de snelheid waarmee een kind leert door alledaagse taakjes en ervaringen, lijkt genetisch vastgelegd te zijn (Petrill & Wilkerson, 2000; Plomin, 1989).

Aangeboren is niet genoeg

Niet alle genetisch aangeboren eigenschappen zijn direct zichtbaar na de geboorte. Sommige eigenschappen zijn al aanwezig, maar moeten nog groeien, nog rijpen. Voor dat groei- of rijpingsproces hebben de aangeboren eigenschappen hulp nodig van de omgeving van een kind. Kortom: van het aangeleerd gedrag. Juist daar zit hem het probleem. In het Nederlands wordt de term ‘Nature or Nurture’ vertaald met ‘Aangeboren of aangeleerd’. Dat klinkt net als de Engelse term leuk, maar het is niet compleet! Nurture betekent in het Engels: alle omgevingsfactoren die de ontwikkeling van een kind beïnvloeden. Dus niet alleen wat een kind aangeleerd krijgt, maar ook essentiële zaken zoals gezonde lucht en gezonde voeding! Zonder goede Nurture (om het maar even compleet te houden), dus een goede omgeving en goed eten, kunnen de genetische eigenschappen niet goed ontwikkelen.

Je kindje heeft voor zijn Ontwikkeling naast zijn genen ook Liefde, gezonde Voeding en Ervaringen nodig. Nature kan niet zonder Nurture, Aangeboren kan niet zonder aangeleerd én goede voeding!