Zwangerschapskwaaltjes

Je zult het vast wel herkennen: misselijkheid, last van je rug, enorm moe, vaak naar de wc moeten, striae en misschien heb je last van een te hoge bloeddruk. Allemaal zwangerschapskwaaltjes die bij een zwangerschap voor kunnen komen.

---

Wat de meest voorkomende zwangerschapskwaaltjes zijn én hoe je ermee om kunt gaan lees je in dit artikel:

1. Vermoeidheid
2. Lage rugpijn
3. Misselijkheid
4. Vaak plassen
5. Kortademig
6. Pigmentvlekken
7. Veranderende geur en smaak
8. Vocht vasthouden
9. Zwangerschapsjeuk
10. Onrustige benen
11. Hartkloppingen
12. Bandenpijn
13. Hoge bloeddruk
14. Spataderen
15. Luie darmen: obstipatie
16. Aambeien
17. Kramp in je kuiten
18. Maagzuur

---

1. Vermoeidheid

Tijdens het eerste trimester van de zwangerschap is de kans groot dat je verschil merkt in je energielevel. De verandering in je hormoonhuishouding kost je lichaam veel energie en daarnaast leef je nu voor twee. Er groeit nieuw leven in je. Het is dus niet heel gek dat je een stuk vermoeider bent. In het tweede trimester zal je merken dat je het overgrote deel van je energie weer terug hebt, om vervolgens in het derde trimester helemaal nergens meer puf voor te hebben.

Deze vermoeidheid treedt op bij de meeste zwangere vrouwen. Uiteraard zijn er uitzonderingen, is de ene zwangere vrouw negen maanden lang vermoeid of zit de ander de gehele zwangerschap volop in haar energie.

Lees meer over: vermoeidheid tijdens de zwangerschap

2. Lage rugpijn

In de negen maanden dat je zwanger bent, groeit je buik enorm. Je baarmoeder zit met banden vast aan je rug. Doordat je baarmoeder groeit, komt er meer druk op die banden te staan waardoor je rug holler gaat staan. Vanaf het tweede trimester zal je waarschijnlijk merken dat je iets naar achter buigt met je rug om zo het gewicht van je buik beter te kunnen dragen en evenwicht te houden. Dit kan een oorzaak zijn van de lage rugpijn.

Lees meer over: tips tegen lage rugpijn

3. Misselijkheid

In de meeste gevallen is misselijkheid een van de eerste signalen dat je zwanger bent, het is misschien wel een van de bekendste zwangerschapskwaaltjes. Je zwangerschapshormonen zijn in volle gang om het leven in je te laten groeien. 

Wist je dat ruim 75% van de vrouwen misselijk is tijdens het eerste trimester van de zwangerschap?

In de eerste drie maanden van de zwangerschap staat je lichaam onder invloed van het hormoon hCG. Dit hormoon zorgt voor de misselijkheid. Op week 9 van de zwangerschap zit je op het hoogtepunt van de misselijkheid. Na 12 weken zal je lichaam langzaamaan gewend raken aan het hCG hormoon en neemt het hormoon af, de misselijkheid zal dan minder worden. De meeste vrouwen ervaren vanaf week 14 geen misselijkheid meer. 

Zo’n 2% van de vrouwen heeft last van HG (Hyperemesis Gravidarum) tijdens hun zwangerschap. Hierbij verdwijnt de misselijkheid niet na het eerste trimester en kunnen de klachten veel heftiger zijn. Deze vrouwen kunnen niets binnenhouden en lopen het risico op uitdroging. In deze gevallen heeft je kindje vaak nergens last van, wat voor veel vrouwen in die positie een geruststellende gedachte is. Heb je last van extreme misselijkheid? Neem dan contact op met je huisarts.

Lees meer over: tips tegen misselijkheid tijdens de zwangerschap

4. Vaak plassen

In het eerste trimester van de zwangerschap is je baarmoeder misschien nog niet groot genoeg om voor een zichtbare dikke buik te zorgen, maar het wordt al wel groter en dat kan al voor behoorlijk veel druk op je blaas zorgen. Naast dat je baarmoeder een van de boosdoeners is van het vaker plassen, speelt ook het hormoon hCG een grote rol. De toename van het hCG hormoon zorgt voor een verhoogde bloedtoevoer naar je nieren. Welke overigens ook harder aan het werk gezet worden door het toegenomen bloedvolume. Je nieren krijgen hierdoor extra vocht te verwerken, wat uiteindelijk ook weer in je blaas terecht komt.  Het resultaat: plassen, plassen en nog eens plassen.

Na het eerste trimester zal je baarmoeder meer omhoog groeien en daardoor minder op je blaas drukken. Tot de laatste weken, je kleintje neemt nu alle ruimte in beslag en zal zo weer op je blaas drukken. Wat mogelijk ook kan zorgen voor licht urineverlies.

Lees meer over: je bekkenbodemspieren trainen tijdens de zwangerschap

5. Kortademig

Kortademigheid tijdens de zwangerschap is een veel voorkomend kwaaltje dat bij zo’n 60% tot 70% van de zwangere vrouwen voorkomt. In het eerste trimester kun je hier al wat van merken. In de loop van de zwangerschap zal je merken dat de kortademigheid heftiger wordt. Zelf het opvouwen van de was kan al veel inspanning kosten. 

Tijdens het eerste en tweede trimester zijn met name de hormonen de boosdoener van de kortademigheid. Het hormoon Progesteron geeft een seintje naar je hersenen dat je meer zuurstof nodig hebt, hierdoor ga je dan sneller ademen. 

In het derde trimester zal je met name merken dat je kortademig bent. Je baby groeit enorm hard en drukt zo al je organen opzij, inclusief je longen. Je longcapaciteit is aan het eind van je zwangerschap zelfs met een kwart afgenomen. Als je baby tegen het einde van de zwangerschap begint met indalen, zal je merken dat je langzaam weer wat longcapaciteit terugkrijgt.

Lees meer over: kortademigheid tijdens de zwangerschap

6. Pigmentvlekken: het zwangerschapsmasker

Daar zijn ze weer.. de hormonen, de hoofdoorzaak van pigmentvlekken tijdens de zwangerschap. Bij het overgrote deel van de zwangere vrouwen ontstaan de pigmentvlekken in het gezicht, waardoor het ook wel het zwangerschapsmasker (melasma of chloasma) wordt genoemd. 

Deze pigmentvlekken worden veroorzaakt door hormonale schommelingen. De hormonen Progesteron en Oestrogeen zorgen ervoor dat de cellen in je gezicht meer pigment aanmaken dan anders. Hierdoor ontstaan donkere vlekken, vaak op de jukbeenderen, voorhoofd, rondom je ogen, lip en op je kin. In sommige gevallen kun je ook pigmentvlekken krijgen op je armen en in je nek. 

Tip: Vermijd de zon, hierdoor worden de pigmentvlekken heviger. Én smeer je gezicht altijd in met een hoge factor.

Lees meer over: het zwangerschapsmasker

7. Geurtjes en smaak

Ineens een afkeer gekregen naar dat dagelijkse kopje koffie in de ochtend? Dat is niet zo gek: je zwangerschapshormonen zetten je reuk- en smaakvermogen helemaal op zijn kop. Zo kan het ineens zo zijn dat je favoriete parfum ineens heel anders ruikt en geuren waar je je nooit van bewust was, nu ineens heel erg goed ruikt. 

Het hormoon Oestrogeen zorgt ervoor dat je reukvermogen versterkt tijdens de zwangerschap. Je zult merken dat je alerter wordt omdat je je baby onbewust wil beschermen. Geuren die je ineens tegenstaan zijn vaak de geuren van producten die je niet nodig hebt, beter links kunt laten liggen of producten waar je extra voorzichtig mee moet zijn tijdens de zwangerschap. Denk dus aan koffie, rauw vlees of eten dat niet meer goed is. 

Omdat je reuk samenhangt met je smaak kan het goed zijn dat je hierdoor voor bepaald eten een afkeer ontwikkelt. De meeste vrouwen hebben enkel in het eerste trimester last van dit zwangerschapskwaaltje.

Lees meer over: verandering van geur en smaak tijdens de zwangerschap

8. Vocht vasthouden

Met name in het laatste trimester van de zwangerschap kun je veel vocht vasthouden, dit wordt ook wel oedeem genoemd. Ruim 80% van de zwangere vrouwen ervaart dit. Tijdens de zwangerschap kun je maar liefst twee tot drie kilo aan vocht vasthouden!

De meeste zwangere vrouwen hebben met name last van vocht in de benen, enkels en voeten. Gedurende de dag zal je merken dat het vocht, door zwaartekracht, steeds meer naar je voeten trekt. Waardoor deze aan het einde van de dag erg opgezwollen aan kunnen voelen. Je kunt oedeem herkennen aan het opzwellen van de huid, het strakker voelen van de huid en als je bijvoorbeeld met je vinger op je huid drukt, dan zal de afdruk heel even blijven staan. 

Tip: Drink veel water en thee, zorg ervoor dat je genoeg beweging krijgt voor de bloedstroom, eet niet teveel zout en zorg ervoor dat je geen knellende schoenen of sokken draagt.

9. Zwangerschapsjeuk

Zwangerschapsjeuk komt voor bij ongeveer 20% van de zwangere vrouwen. Het is een jeuk die echt kenbaar is bij de zwangerschap, vaak op een bepaald lichaamsdeel en soms jeuk over het hele lichaam. De zwangerschapsjeuk kan ontstaan door een snel groeiende huid, denk aan je buik of je borsten. Je huid groei dan zo snel dat het op spanning komt te staan en gaat jeuken. Ook een betere doorbloeding of een droge huid kunnen ervoor zorgen dat je huid enorm gaat jeuken. 

Een paar tips tegen de jeuk:

• Kleed je niet te warm aan
• Ga niet te lang in een heet bad of warme douche, dit droogt je huid uit
• Probeer krabben te vermijden, hoe moeilijk het ook is
• Menthol poeder of -gel kunnen goed helpen om de jeuk te verminderen

Lees meer over: Zwangerschapsjeuk – PUPPP

10. Onrustige benen

Een zwangerschapskwaaltje dat bij vele zwangere vrouwen voorkomt. Het vervelende gevoel ontstaat doordat onder invloed van de zwangerschapshormonen de wanden van de bloedvaten slapper worden. Bovendien bevindt er zich meer bloed in je lichaam. De vaatwanden krijgen dus meer druk te verduren, vooral in je benen. Als je last hebt van rusteloze benen, kan het zijn dat je binnen afzienbare tijd ook spataderen krijgt. Als de druk op de vaatwanden te groot wordt, gaan ze namelijk ‘lubberen’ en dan ontstaan blauwe aderen. Meestal verdwijnen die overigens na de zwangerschap.

Wat helpt:

• Probeer zoveel mogelijk in beweging te blijven (wandelen, fietsen, zwemmen)
• Spoel je benen onder de douche afwisselend af met warm en koud water
• Zit zo min mogelijk met je benen over elkaar
• Leg je benen in bed wat hoger
• Draag steunkousen
• Zorg dat je niet te lang achtereen staat
• Zorg dat je ijzer level op peil blijft

Lees meer over: onrustige benen tijdens de zwangerschap

11. Hartkloppingen

Hartkloppingen, je weet waarschijnlijk wel hoe dat voelt. Tijdens of na het sporten is dit bijvoorbeeld heel normaal. Bij hartkloppingen voel je je hart duidelijk kloppen in je borstkas of bijvoorbeeld in je hoofd. Sommigen voelen hun hart zelfs een slag overslaan of juist een extra slag maken. 

Ook bij de zwangerschap is dit iets wat regelmatig voorkomt en we begrijpen heel goed dat dit beangstigend kan zijn. Dat je hartkloppingen ervaart tijdens de zwangerschap is echter logisch te verklaren. Tijdens de zwangerschap wordt er extra bloed aangemaakt (zo’n anderhalve liter), je kindje heeft namelijk ook voedingsstoffen en bloed nodig. Je hart moet dus harder werken om dit bloed rond te pompen.

Om dit extra bloedvolume rond te kunnen pompen, worden de vier holtes van het hart iets groter en de spierwanden worden dikker. Hierdoor kan met één keer ‘kloppen’ meer bloed worden rondgepompt.

Naast dat de grootte van het hart iets toeneemt, neemt het aantal hartslagen per minuut ook geleidelijk toe gedurende de zwangerschap. Het gemiddeld aantal slagen per minuut is het hoogst in het laatste trimester. Het hart klopt dan 10 tot 20 vaker per minuut.

Hoe bijzonder is het dat je hart letterlijk groei voor je kindje!

Lees meer over: je hart die sneller gaat kloppen tijdens de zwangerschap

12. Bandenpijn

Je baarmoeder zit met banden vast aan je onderrug en bekken. Doordat je baarmoeder meegroeit met je kindje, komt er ineens heel veel druk op deze banden te staan en moeten ze uitrekken.Dit geeft een wat zeurderig of drukkend gevoel onderin je buik, je liezen of in je onderrug. Bij de een is die pijn er af en toe, andere vrouwen hebben er gedurende de hele zwangerschap last van. 

In de meeste gevallen begint de bandenpijn bij 20 weken zwangerschap. Bij een volgende zwangerschap kan dit al eerder beginnen omdat je (buik)spieren al wat meer opgerekt zijn en minder ondersteuning kunnen bieden.

Tip: Als je je bekken naar voren kantelt en je rug recht, ‘hangt’ de baarmoeder wat minder aan de banden en neemt de pijn hopelijk wat af. Soms helpt tegen bandenpijn het een buikband te dragen.

Lees meer over: bandenpijn tijdens de zwangerschap

13. Hoge bloeddruk

10% van de vrouwen die voor het eerst zwanger raken ervaren een te hoge bloeddruk, ook wel zwangerschapshypertensie genoemd. Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap kan voor gevaren zorgen voor jou en je kindje. Je loopt het risico op een zwangerschapsvergiftiging en je baby kan een groeiachterstand oplopen. 

Daarom word je bloeddruk altijd goed in de gaten gehouden door de verloskundige om een hoge tensie in een vroeg stadium te diagnosticeren.

Lees meer over: een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap

14. Spataderen

Veel zwangere vrouwen hebben last van spataderen tijdens de zwangerschap. Dit komt omdat door de zwangerschapshormonen de wanden van je aders slapper worden. Dit zorgt ervoor dat de terugstroom van je zuurstofarme bloed niet goed verloopt en er druk op je aders komt te staan waardoor ze gaan uitzetten. Dit kan zichtbaar worden en de blauw paarse aders kunnen door je huid gaan schijnen. 

Om spataderen te proberen voorkomen kun je het volgende doen:

• Zoveel mogelijk je benen bewegen
• Met je benen omhoog zitten
• Een kussen onder het matras leggen tijdens het slapen
• Niet met je benen over elkaar zitten

15. Luie darmen: obstipatie

De zwangerschapshormonen hebben op veel dingen invloed, waaronder ook je spijsvertering. Het Progesteron hormoon zorgt ervoor dat je darmen langzamer gaan werken. Doordat je ontlasting langer in je darmen zit, wordt er meer vocht onttrokken en kun je last krijgen van obstipatie (verstopping). 

Niet alleen de hormonen, maar ook je groeiende baarmoeder heeft effect op je spijsvertering. Doordat je kindje de ruimte nodig heeft om te groeien, drukt dit op je darmen. Hierdoor hebben ze minder ruimte en zullen ze dus ook minder goed werken. 

Lees meer over: luie darmen tijdens de zwangerschap

16. Aambeien

Tijdens de zwangerschap kun je last krijgen van, zoals eerder genoemd, obstipatie. Door het langdurig druk zetten tijdens de ontlasting of de bevalling kunnen er aambeien ontstaan. Aambeien zijn zwellingen van adertjes bij de anus, binnen of buiten je anus. Dit kan een pijnlijke stolsel vormen en wordt dan ook door vele vrouwen ervaren als het meest vervelende zwangerschapskwaaltje. Aambeien zorgen voor veel pijn en jeuk. 

Tips: Probeer obstipatie te voorkomen. Daarnaast bestaan er zalfjes om de pijn en het jeukerige branderige gevoel te verminderen. Een ijskompres zou eventueel ook kunnen helpen om de pijn wat te verzachten.

Lees meer over: aambeien na de zwangerschap

17. Kramp in je kuiten

Ongeveer de helft van de zwangere vrouwen ervaren kramp in de kuiten tijdens de zwangerschap. Vaak gebeurt dit vanaf het tweede trimester en dit kan aanhouden tot het eind van de zwangerschap. Naast dat het erg pijnlijk is, kan het ook nog eens goed je nachtrust verstoren.. Hoe de kramp ontstaat ligt mogelijk aan verschillende factoren:

• Vermoeidheid van je spieren. De spieren in je benen moeten meer gewicht dragen, waardoor ze sneller vermoeid zullen zijn.
• Doorbloeding. Doordat je baarmoeder groeit kan er extra druk komen te staan op de aderen in je benen, wat ervoor zorgt dat de doorbloeding van je benen wordt verstoord. 
• Vochttekort. Tijdens de zwangerschap kan het zijn dat je vochttekort hebt, wat ervoor zorgt dat kramp sneller voor kan komen.

Lees meer over: kramp in je kuiten tijdens de zwangerschap

18. Maagzuur

Ruim 50 tot 70% van de vrouwen heeft last van brandend maagzuur tijdens de zwangerschap. Je maag wordt afgesloten door een klepje, welke ervoor zorgt dat voedsel niet meer terug je slokdarm in kan gaan. Door het hormoon Progesteron, dat je lichaam meer aanmaakt tijdens de zwangerschap, wordt ervoor gezorgd dat de spier die je maag afsluit verslapt. Waardoor er maagzuur van je maag in je slokdarm kan komen. Dit kan zorgen voor een erg branderig gevoel. Aan het begin van de zwangerschap zijn je hormonen de oorzaak van het brandend maagzuur.

Aan het eind van je zwangerschap kan het goed zijn dat je groeiende baarmoeder de boosdoener is. Deze gaat op gegeven moment tegen je maag aandrukken, waardoor maagzuur omhoog je slokdarm in kan gaan. 

Tip: Drink geen koffie, water met koolzuur of sinaasappelsap meer en eet kleinere porties en niet al te vet. Wat geldt voor de buitenkant, geldt nu ook voor de binnenkant: wees mild voor jezelf.

Lees meer over: brandend maagzuur tijdens de zwangerschap